Peter Ames Carlin: Bruce Springsteen

Een mens van vlees en bloed

Ik lees graag biografieën maar ben er soms ook een beetje huiverig voor. Met name biografieën over muzikale helden. Wat als ze in werkelijkheid niet voldoen aan het beeld dat je van ze hebt? Springsteen is zo’n muzikale held, vanaf het verschijnen van zijn derde album “Born To Run”. Op mij komt hij altijd over als een evenwichtige man. Sympathiek. Aardig. Intelligent. Onaantastbaar. Zelfverzekerd. De Baas. Ik begrijp dat dit een beeld is dat ik zelf heb gecreëerd. Op basis van gelezen interviews, concerten die ik heb bezocht, albums die ik heb beluisterd en dvd’s die ik heb gezien. Natuurlijk kan hij nog net niet over water lopen. Dat begrijp ik. Maar veel zal het volgens mij niet schelen. Een biografie kan zo’n heldenbeeld volledig doen instorten. Zelfs bij Springsteen. Vandaar dat ik het boek van Peter Ames Carlin lange tijd op de plank heb laten staan.

Tijdens het lezen van deze biografie viel ik van de ene in de ander verbazing. Iedereen aan het bier en de drugs? Bruce neemt een glaasje prik. Niet verkeerd natuurlijk. Ik schreef het net al. Sympathiek. Aardig. Intelligent. Onaantastbaar. Zelfverzekerd. De Baas. Ik wist echter niet dat Springsteen een explosief temperament had en zomaar in woede kan uitbarsten. Dat hij tot zijn dertigste alleen maar chips en koeken at. Jarenlang zijn rekeningen niet kon betalen en ook zijn band geen normaal salaris kon bieden, omdat hij alleen maar in kleine zalen wilde spelen. Net als zijn muzikanten moest hij lange tijd rondkomen van vijfendertig dollar per maand en sloeg hij waanzinnige bedragen af omdat hij onzeker was over zijn eigen kwaliteiten. Hij werd belazerd door zijn manager, over wie hij toch geen kwaad woord wil horen. Tijdens de rechtszaak om van hem los te komen, begon hij woest te schreeuwen en liep van kwaadheid de zaal uit en sloot zich op in het damestoilet.

Bruce?
In het damestoilet?
Huh?

In het boek van Carlin komt Springsteen over als een mens van vlees en bloed. Is dat even een tegenvaller! Sommige artiesten zijn groter dan alles wat wij als normale mensen kunnen bevatten. Althans, dat dacht ik. Niets blijkt nu dus minder waar. Springsteen kreeg nauwelijks een opleiding, aangezien zijn vader daar niet in geloofde. Hij had echter wel een enorm talent voor het schrijven van teksten en later het componeren van muziek. Toen hij van zijn moeder een gitaar kreeg kwam alles bij elkaar en bleek de jonge Springsteen over een enorme uitstraling te beschikken als hij op het podium stond. Dezelfde uitstraling die hem als eenling beschermd had op school toen de grotere kinderen hem niet durfde te pesten. In de jaren voor het grote succes was hij extreem moeilijk voor zijn bandleden. Het leven van Bruce Springsteen draaide voornamelijk om Bruce Springsteen en de rest moest zich daar maar naar schikken. Vanwege regelmatige depressies was hij geen gemakkelijk man om mee te werken. Maar wel briljant. Daar was iedereen het wel over eens. Toen het succes kwam veranderde Springsteen niet veel. Hij bleef veeleisend, dwingend, narcistisch maar vaak toch ook trouw aan zijn vrienden. Als het hem uitkwam. Als hij moest kiezen tussen vriendschap en muziek koos hij keer op keer voor zijn muziek. 

In veel opzichten is Bruce Springsteen altijd een tiener gebleven. Nooit echt volwassen geworden. Vaak een beetje naïef, maar toch met een goed beeld van de wereld om hem heen. Hij dacht echter voortdurend in gedichten. In songteksten. Alles wat hij zag, hoorde, voelde en meemaakte moest meteen gevangen worden in muziek. Voor ieder album schreef hij tientallen nummers. Als er volgens de platenmaatschappij of het management een hitsingle ontbrak, ging hij naar huis en kwam hij de volgende dag weer terug met drie hitsingles. Om vervolgens weer een of twee van die nummers zelf af te keuren en klassiekers als “Because The Night” (Patti Smith), “Blinded By The Light”(Manfred Mann) en “Fire” (Pointer Sisters) – om er slechts een paar te noemen – weg te geven aan andere artiesten. Als deze biografie iets duidelijk maakt dan is het dat Springsteen een complexe man is. En een geniale artiest. Een onwaarschijnlijke songwriter. Eén van de grootste rockartiesten van de afgelopen dertig jaar. Een fenomeen. Maar ook een heel moeilijk ventje. Niet alleen voor de mensen die met hem werken, maar vooral ook voor zichzelf.

Peter Ames Carlin kreeg bij het schrijven veel hulp en medewerking van Springsteen zelf, van zijn bandleden en van zijn familie. Het beeld dat hij schetst moet dus vrij nauwkeurig zijn. De schrijfstijl is echter soms wat rommelig en hij verliest zich vaak in teveel details wat de leesbaarheid op bepaalde momenten niet ten goede komt. In z’n totaliteit is het echter een prima biografie al had hij bij bepaalde albums van The Boss best wel wat meer kritische noten mogen plaatsen. 

Bruce Springsteen is een man van vlees en bloed.
Wie had dat kunnen bedenken….


Bruce Springsteen
Peter Ames Carlin
Uitgeverij Xander
Prijs: € 15,00