maandag 5 juni 2017

Pierre Lemaitre: Alex

Totale verbijstering



Het tweede deel van Pierre Lemaitre in zijn op dit moment vierdelige reeks over commandant Camille Verhoeven wijkt enigszins af van het eerste deel. Schreef hij Irene in verleden tijd en in vaak korte hoofdstukken, met Alex speelt alles zich af in de tegenwoordige tijd en zijn de meeste hoofdstukken aanzienlijk langer. Het is inmiddels vier jaar later en Verhoeven kampt overduidelijk met de naweeën van de gebeurtenissen die in het eerste deel plaatsvonden. Zijn inmiddels ontbonden team komt weer grotendeels bij elkaar als hij de opdracht krijgt om uit zijn zelf verkozen isolement te komen en de ontvoering van een jonge vrouw te onderzoeken. In eerste instantie wil Verhoeven weigeren. Hij doet alleen nog maar kleine zaken, waarbij de doden achter hem liggen. De doden die definitief en onweerlegbaar dood zijn. Ontvoeringen horen daar niet bij. Zijn baas en vriend Le Guen is echter onvermurwbaar en dwingt Verhoeven deze zaak op te lossen.

Alex is een geweldige thriller die in hoog tempo en met veel plotwisselingen als een film aan je voorbij trekt. Na honderd pagina’s denk je te weten wat er aan de hand is, maar halverwege het verhaal ontdek je dat een groot deel van wat je dacht niet blijkt te kloppen. Dat er heel iets anders speelt wat je niet hebt zien aankomen. Pierre Lemaitre laat je lange tijd in die waan en om vervolgens in het derde deel van het boek te laten doorschemeren dat er misschien toch nog héél iets anders aan de hand kan zijn. Om tenslotte met een daverende afsluiting te komen die volledig recht doet aan het gecompliceerde, intrigerende en onthutsende verhaal. Als lezer ben je in het begin geschokt door de wreedheid van de ontvoerder, geïmponeerd door het lef en de vastberadenheid van de ontvoerde vrouw. Daarna komen kolkende emoties als opperste verbazing, diepe afschuw en totale verbijstering om de hoek kijken, om vervolgens licht mededogen te voelen dat uiteindelijk weer overgaat in diepe haat en een groot gevoel van gerechtigheid. Razend knap dat een auteur in één boek zoveel verschillende gevoelens en reacties kan oproepen in een verhaal dat van begin tot eind ook nog eens volstrekt overtuigend en geloofwaardig is. Wie is het slachtoffer? Wie is de dader? Wie is schuldig en wie niet? Gesteund door zijn team moet Verhoeven worstelen met de gelijkenissen die er zijn tussen de ontvoerde vrouw en zijn eigen Irene. Alles loopt in elkaar over en je gaat twijfelen of Camille Verhoeven wel in staat is om deze zaak tot een goed einde te brengen. Ook binnen zijn omgeving beginnen mensen daar vraagtekens bij te zetten, maar de commandant weet als geen ander hoe hij de feiten – of het gebrek daaraan – moet interpreteren. 

Pierre Lemaitre is een auteur die bijna met niemand anders te vergelijken valt. Zijn boeken zijn uitermate spannend, bevatten gruwelijke elementen, vaak een beklemmende sfeer en zetten je doorlopend op het verkeerde been. De ontknopingen zijn stuk voor stuk kleine meesterwerkjes en hij zorgt ervoor dat de opgeroepen emoties bijna letterlijk onder je huid kruipen. Fantastisch! Net als Irene is ook Alex een boek dat je nauwelijks even kan wegleggen. Je wordt gedwongen om in hoog tempo door te lezen en te ontdekken wat er nou precies aan de hand is. Het boek is daardoor veel sneller uit dan je lief is en na het omslaan van de laatste pagina kan je niet anders dan concluderen dat je wederom een meesterlijke ervaring rijker bent. 

Wat een boek! Wat een auteur!


Alex
Pierre Lemaitre
Uitgeverij Xander
Prijs:  € 10,00






donderdag 1 juni 2017

Pierre Lemaitre: Drie dagen en levenslang


Verwoestend


‘Als voor de ogen van de twaalfjarige Antoine zijn lievelingshond wordt vermoord, reageert hij zijn woede af op zes zesjarige buurjongetje. Hij slaat en schopt en gaat net zolang door tot…’

Voor je een boek leest of koopt bekijk je in de regel altijd even de achterkant. Om te zien waar het verhaal ongeveer over gaat. Soms twijfel je dan, omdat het je niet aanspreekt en soms ben je meteen enthousiast. In beide gevallen is het geen garantie dat je een goed, matig of slecht boek in handen hebt. De achterkant is echter wel belangrijk en iedere uitgever hoort er zijn best op te doen. Toch lijkt dat niet altijd het geval te zijn. Neem de thriller Irene van Pierre Lemaitre, waar op de achterkant van de eerste druk gewoon een groot deel van de plot wordt verklapt in twee simpele regeltjes. Het ontneemt de lezer een aanzienlijk deel van het plezier bij een boek dat ondanks dat magistraal kan worden genoemd. Ook met Drie dagen en levenslang gaat het – weliswaar minder ingrijpend – fout. Je krijgt meteen een hekel aan hoofdpersoon Antoine als je op de achterflap leest dat hij een buurjongetje op brute wijze doorslaat. En schopt. En blijft doorgaan met slaan en schoppen tot de zesjarige dood is. Om het vervolgens te hebben over een ongeluk. En de angst van Antoine dat niemand het zal geloven.

Nee, natuurlijk niet. De kleine rotzak. Het kan een reden zijn het boek aan de kant te leggen. Ongeloofwaardig. Vergezocht. Tot je het boek leest en vervolgens ziet dat Antoine na de wrede dood van zijn lievelingshond in tranen naar zijn boomhut rent. Als hij merkt dat hij niet alleen is slaat hij met een stok één keer naar zijn zesjarige buurjongetje. Hij raakt hem daarbij op zijn slaap waarna het ventje naar de grond gaat. Niets slaan en schoppen en net zolang doorgaan tot hij dood is. Hoe komt de uitgever, waar ze het boek neem ik aan toch ook hebben gelezen, dan aan zo’n tekst? Onbegrijpelijk. Maar vooral totaal onverteerbaar, want Pierre Lemaitre verdiend een betere behandeling door de mensen die zijn boeken mogen uitbrengen. Want wat kan deze man schrijven! Onvoorstelbaar. Drie dagen en levenslang telt maar 206 pagina's, maar imponeert met iedere letter, ieder woord en iedere zin. Waar andere auteurs soms tientallen pagina's nodig hebben om een beeld van een stadje of het karakter van een personage te schetsen, daar gebruikt Lemaitre slechts enkele penstreken. Om daarmee vervolgens veel meer te zeggen dan duizend onnodige woorden. Je kruipt in de huid van de twaalfjarige Antoine en voelt zijn onvoorstelbare verdriet en zijn enorme schuldgevoel. Hoe gaat een jongen van twaalf hier mee om? 

Aangezien de situatie volledig anders is dan de tekst op de achterkant van het boek je wil doen geloven, voel je volop sympathie voor Antoine. Maar ook voor het zesjarige slachtoffer. Voor zijn ouders en zijn zus. Het hele leven raakt totaal ontwricht en nergens lijkt er nog enige houvast te vinden. Niet in het geloof, ondanks de inspanningen van de plaatselijke kerk. Niet in de gemeenschap, dat na een verwoestende storm al snel zo haar eigen prioriteiten heeft gekregen. Lemaitre knalt de innerlijke strijd van de hoofdrolspelers rauw op je netvlies en er valt niet of nauwelijks aan de uiteenlopende emoties van het drama te ontkomen. Op het eind van het verhaal verspringt de tijd steeds een aantal jaar vooruit. Als lezer krijg je dan een iets ander gevoel bij de nog altijd jonge Antoine. De angsten waarmee hij als 12-jarige weg kon komen, gelden minder als de jaren toenemen. Feit is dat zijn jeugdjaren hem blijven achtervolgen en Lemaitre heeft een mooie manier gevonden om de 'levenslang' in de titel op een mooie en aansprekende manier waar te maken. Vervang op pagina 206 in de bovenste zin wel even de naam van mevrouw Kowalski door die van mevrouw Courtin (weer een onbegrijpelijke fout van de uitgever) en het slotstuk is vervolgens de kers op de taart.


Drie dagen en levenslang
Pierre Lemaitre
Uitgeverij Xander
Prijs: € 19,99