Dee Brown: De slag bij Little Big Horn

Geschiedenisles

De uit Louisiana afkomstige journalist Dee Brown schreef een groot aantal boeken over het Amerikaanse westen, waaronder het standaardwerk Begraaf Mijn Hart Bij de Bocht van de Rivier. Een opvallende eigenschap is vooral de enorme leesbaarheid van al zijn boeken en zijn grote liefde voor de oorspronkelijke bewoners van Amerika. Maar bovenal de toch altijd weer waarheidsgetrouwe weergave van de feiten, in hoeverre die althans nog allemaal volledig bekend zijn. Eén van de hoogtepunten in het rijtje boeken van Dee Brown is De Slag bij Little Big Horn over de beroemde laatste veldslag van generaal George Armstrong Custer. Het boek beslaat in een soort van dagboekvorm de periode van 17 mei tot 25 juni 1876 als het Amerikaanse leger in de Black Hills van Montana een poging onderneemt om de Indiaanse weerstand van beroemde krijgers als Sitting Bull en Crazy Horse te breken. Iedereen die (vroeger) op school een beetje heeft opgelet tijdens de geschiedenisles weet hoe die legendarische veldslag is afgelopen. Het werd een glorieuze overwinning voor de Indianen maar desondanks tevens het begin van het einde van hun manier van leven. 

In het boek komen een groot aantal personen in eigen hoofdstukken aan bod en krijgt je in romanvorm te weten hoe zij deze periode uit de geschiedenis van Amerika hebben ervaren. Veel informatie wist Dee Brown te verzamelen uit oude verslagen en getuigenverklaringen, maar daarnaast vulde hij de bestaande gegevens aan vanuit zijn eigen fantasie. Maar uiteindelijk ontstaat er een goed en redelijk accuraat beeld van de strijd tussen het Amerikaanse leger en de roodhuiden die vochten voor het behoud van hun land en hun cultuur. Enigszins storend bij de vertaling is dat de namen van de beroemde opperhoofden ook allemaal een Nederlandse klank hebben gekregen, zodat de Lakota leider Crazy Horse plotseling Gek Paard blijkt te heten. Alle personages die Brown in zijn boek opvoert hebben ook echt meegedaan aan de strijd die Custer met zijn 7de Cavalerie aanging tegen een overmacht aan Indianen. De manier waarop Dee Brown het verhaal weet te vertellen is zeer beeldend en bij tijden zelfs imponerend. De spanning en verwachtingen bij de soldaten als een confrontatie onvermijdelijk lijkt is prima beschreven, terwijl ook de wanhoop en uitzichtloosheid tijdens de uiteindelijke veldslag bijna fysiek voelbaar is. 

Tot op de dag van vandaag is het onduidelijk waarom George Armstrong Custer besloot om een krijgsmacht aan te vallen die drie keer zo groot was als die van hem. Mogelijk ligt de verklaring in zijn rebellerende karakter en zijn grenzeloze ambitie om de grootste veldheer van zijn land te worden. In de Amerikaanse Burgeroorlog had hij zich weten te onderscheiden tot één van de succesvolste noordelijke generaals, maar het lot was hem bij zijn laatste slag duidelijk minder goed gezind. Toen zijn lichaam bij Little Big Horn werd gevonden, sprak een van de soldaten de legendarische woorden: 'Daar ligt hij, moge God hem vervloeken...'. Waardoor George Armstrong Custer uiteindelijk niet de geschiedenisboeken is ingegaan als de grote winnaar die hij tijdens zijn leven altijd dacht te zijn.


De slag bij Little Big Horn
Dee Brown
Uitgeverij In de Knipscheer
Prijs: € 10,00